Gece Plakları
Diş gıcırdatma (Bruksizm) nedir?Bruksizm, çiğneme kaslarının gece ve /veya gün boyu sürdürdüğü aktiviteyle meydana gelen diş gıcırdatmaları ve sıkmaları olarak tanımlanır. Dişler arasında çiğneme kaslarının kasılması sonucu oluşan devamlı temas ‘ diş sıkması’ olarak adlandırılırken, çiğneme işleminin ağız ortamında herhangi bir madde olmaksızın ritmik olarak devam etmesi ’ diş gıcırdatmasını ‘ tanımlar. Diş gıcırdatma genellikle uyku esnasında oluşan güçlü çene hareketlerinin neden olduğu çeneleri sıkma, dişleri gıcırdatma olayıdır. Toplumumuzda sık rastlanır. Genellikle bu alışkanlığa sahip bireyler bundan habersizdir.
Diş gıcırdatmanın sebepleri nelerdir?Stres bruksizmin hem oluş nedeni hem de olayın şiddetini artıran en önemli faktör olarak belirlenmiştir. Yapılan araştırmalarda, aşırı sinirli, hassas, titiz bir yapıya sahip olan bireylerde bruksizmin daha fazla görüldüğü belirtilmiştir.
Diş gıcırdatması sonucu ağız ve dokularında ne tür rahatsızlıklar oluşur ve belirtileri nelerdir?
- Dişlerin çiğneyici yüzünde oluşan aşınma: Dişlerin birbirleri ile sürtünmesi sonucunda oluşan aşınma tüm dişleri kapsayabilirse de özellikle ön dişlerde daha etkilidir.
- Dişlerde kırılma: Dişleri sıkma ve gıcırdatma sonucunda ön dişlerin köşelerinde arka dişlerin çıkıntılı kısımlarında mikro çatlaklar oluşur. Röntgen ile saptanamayan bu çatlaklar zamanla büyüyerek dişlerin kırılmasına neden olur.
- Diş eti çekilmesi ve Dişlerde aşırı hassasiyet: Diş etinin geriye çekilmesi ve genellikle bununla birlikte diş eti hizasında oluşan çentik şeklindeki aşınmalar meydana gelir. Bunun sonuncunda da genellikle soğuğa karşı hassasiyet veya ani diş sızlamaları başlar.
- Dişlerde sallanma: Uzun zamandır süre gelen gıcırdatma sonucu meydana gelen aşırı basınç dişleri saran kemik desteğinin kaybolmasına neden olur, bu da dişerin gevşeyerek sallanmasına neden olur.
- Yanaklarda iritasyon (tahriş): Özellikle dişleri birbirlerine temas ettikleri kapanış çizgisi hizasında, yanağın iç kısmında çizgi ya da kabartı şeklinde fibröz bir oluşum meydana gelir. Bu oluşum nedeni ile sıklıkla "yanak ısırma" olayı ile karşılaşılır.
- Kas ağrısı: Özellikle hastaların sabah uyandıklarında şakak ve yanak bölgesindeki kasların aşırı çalışması sonucu kas ağrılarına neden olur. Çok şiddetli olan kas ağrılarına ayrıca baş ağrısının da eşlik ettiği görülmektedir.
- Çene ekleminde ağrı: Çene eklemine aşırı yüklenilme nedeni ile eklemde ağrı, çıtırtı ve kenetlenme olabilmektedir.
Bu belirtiler diş gıcırdatmasının hemen başlangıcından itibaren ortaya çıkmaz. Olayın şiddetine ve süresine göre bazen yıllar sonra görülebilmektedir.
TedaviDiş hekimi tarafından uygulanan, uyku sırasında dişlerin birbirleri ile temasını engellemek amacı ile hastanın alt çene dişlerinin üzerine takılan "gece koruyucuları", diş gıcırdatması semptomatik tedavisinde kullanılan en önemli araçtır. Ancak gece koruyucuları tek başlarına yeterli olamayabilmektedir. Bu nedenle hastalığın şiddetine göre gece koruyucularının yanında rahat uyumayı sağlayıcı ek tedaviler ya da kas gevşetici ilaçların uygulanması gerekmektedir. Ayrıca kapanışı zorlayacak hatalı yapılmış diş dolguları veya kaplamaların yenilenmesi,ya da eksik olan dişlerin yerine koyulabilmesi için protez yapımı ek tedaviler uygulanabilmektedir.